ҚАЗАҚСТАНДЫҚТАР ҚАН ДОНОРЫ ҚАЛАЙ БОЛА АЛАДЫ ЖӘНЕ ОЛ ҮШІН НЕ ҚАЖЕТ
Қан тапсыру-қайырымдылықтың маңызды және қол жетімді әдістерінің бірі. Донор-өз қанын беретін адам, ал онымен денсаулық — науқасқа, өмір — өлушіге. "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" кодекстің 203-бабына сәйкес тиісті медициналық тексеруден өткен және қарсы көрсетілімдері жоқ, медициналық мақсаттар үшін қан мен оның компоненттерін беруді (донациялауды) жүзеге асыруға ерікті түрде ниет білдірген 18 жастан асқан кез келген дені сау адам донор бола алады.
Қан тапсырар алдында нені білу керек:
ҚР ДСМ бұйрығының негізінде донорларды қабылдау жеке басын куәландыратын құжаттар немесе мерзімді қызметтегі әскери қызметшілер үшін әскери есепке алу құжаты болған кезде ғана жүзеге асырылады. 18 жасқа толған адамдар донор бола алады. Донордың салмағы кемінде 55 кг болуы керек.
Донация күндері және қан мен оның компоненттерін тапсыру күні донорларға ұсынылмайды:
майлы, қуырылған, ащы, ысталған, сүт өнімдері тағамдарды жеуге.
процедурадан екі күн бұрын алкогольді ішуге.
процедурадан үш күн бұрын аспирин, анальгин, құрамында анальгетиктер бар басқа препараттарды қабылдауға.
процедурадан бір сағат бұрын темекі шегуге.
Донор барлық бұрыннан бар немесе бұрын ауырған аурулары туралы, сондай-ақ оның есірткі, психотроптық заттар пайдалануы мен ішкен тамақтары туралы өзіне белгілі мәліметтерді хабарлауға міндетті.
Донор ақысыз немесе ақылы түрде қан тапсыра алады. Қан тапсырар алдында донор міндетті түрде тегін медициналық тексеруден өтеді. Донорлық функцияны жүзеге асыру үшін денсаулық жағдайы туралы анықтамалар мемлекеттік денсаулық сақтау ұйымдарында тегін беріледі.
Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы Кодекске сәйкес донор болып табылатын жұмыскерді медициналық тексеру және қан мен оның компоненттерін донациялау күндері жұмыс беруші орташа жалақысын сақтай отырып, жұмыстан босатады. Донорлық функцияны жүзеге асыратын Донор орташа жалақысын сақтай отырып, қосымша бір демалыс күнін тегін алады. Егер донор жұмыс берушімен келісім бойынша жұмысқа кіріссе және оған оның қалауы бойынша басқа күн берілсе, не бұл күн жыл сайынғы еңбек демалысына қосылуы мүмкін.
Егер донор әскери қызметші болып табылса, қан тапсыру күндері нарядтар, вахталар және қызметтің басқа да нысандарын атқарудан босатылады, ал студенттер мен оқушылар оқудан босатылады.
Донорлық функцияны өтеусіз жүзеге асыратын донор қан тапсырғаннан кейін өз қанының көлемін және ағзаның энергетикалық шығындарын толтыру үшін таңдауы бойынша тегін тамақ не ҚР Үкіметі белгілеген 0.25 АЕК мөлшеріндегі оның ақшалай баламасын алады.