Елімізде 1 сәуірден-1 қарашаға дейін  мемлекеттік орман қоры аумағында өрт қауіпсіздігі маусымы басталды. Сонымен қатар, 5 маусымға дейін заңсыз балық аулауға тыйым салынған.  Аталған жұмыстарда «Қазәуеорманқорғау» мекемесінің қызметкерлерінің жауапкершілігі жоғары. Олар күн сайын әуеден үш мәрте әуе бақылауын жүргізеді. Басты мақсат-өрттің шығу жағдайын тауып орман күзетшілеріне хабарлау және заңсыз балық аулаушыларды ұстау. Сондықтан, бұл жұмыстарда мемлекеттік инспекторлар, әуе орман десантшылары да бір кісідей жұмылады. Кезекті бақылауға біз де куә болып қайттық.

Алматы облысы, Балқаш ауданына қарасты Бақбақты ауылы маңындағы аэродромнан сала қызметкерлерімен бірге сағат тілі 10:15 минут кеткенде ұшып шыққан біздер, Бақанас-Ақдала-Бояуыл-Үшарма-Ақжар-Ақкөл-Көкжиде-Желтораңғы-Орақбалға-Қоскүмбез елді-мекендерінің маңайын бақылап қайттық. Іле өзенін бойлап ұшып, заңсыз балық аулаушыларды шолып шықтық. Алғашында өзен маңайында демалушылар болғанымен, заңсыз балық аулаушылар кездесе қоймады.

Тек Қоскүмбез маңайында электрлі қайықпен балық аулап жүрген екі балықшы, тікұшақ бақылауынан барынша қашып, құтылды. Оларды әуе бақылау қызметкерлері жергілікті табиғатты қорғау полициясына хабарлады. Ал әуе бақылауы сапарында сексеуіл ормандарына қауіп төндіретін ешқандай өрт ошағы табылмады. Біз таңғы сапардан келіп қонғанымызда, келесі топ  әуеге көтерілуге дайындалып жатты. 

Жанат БАЙЖАНОВ,

«Қазәуеорманқорғау» РМҚК Алматы авиа бөлімшесінің ұшқыш-бақылаушысы:

— Бүгінгі ұшып өткен ара қашықтығымыз- 460 шақырым. Біз ВО-105 тікұшағы мен Parten Avia ұшағы көмегімен күнделікті бақылау жүргіземіз. Ұшу мақсаты — өртті қарау және заңсыз броконерлікті бақылау. Әуе бақылауындағы біздің жұмысымызға мемлекеттік инспектор А.Мұсаев та бірге қызмет жасады. Бүгін айтарлықтай құқық бұзушылық байқалған жоқ, тек қайтар бағытта Іле өзені бойынан екі балықшы электрлі қайығымен біздің бақылауымызды байқап, қашып құтылды.

Сондай-ақ, біз өзен бойында жүрген демалушыларды да бақылаймыз. Өйткені, от жағып, шоғын сөндірмей кету оқиғалары көп кездеседі. Бұл өрт шығуының басты себебі. Сондықтан, арнайы белгіленген орындарда ғана от жағу керек.

Біз өрт шығуын тапқан жағдайда, орман күзетшілеріне хабар береміз. Қай жерде, не жанып жатыр, қандай аумақты қамтиды, қанша техника керек деген ақпаратты хабарлаймыз. Күнделікті таңғы сағат 9:00-ден бастап, кешкі 20:00-ге дейінгі аралықта үш мәрте әуе бақылауын орындаймыз. Бақбақтыдағы Алматы авиа бөлімшесінде екі ұшқыш бақылаушы және 5 өрт сөндіруші десентшы қызмет етуде.
Биылғы бақылау маусымында Құскүмбез ауылы маңайында қамыс жаққан екі жергілікті тұрғын ұсталды. Ал заңсыз балық аулау бойынша осы уақытқа дейін бірде-бір адам жауапқа тартылған жоқ.

Еске салайық, 2019 жылғы «Мемлекеттік орман қоры жерлерінде өрт қауіпті маусымды белгілеу туралы» №17-5-6/75 бұйрығына сәйкес — Ақсу-Жабағылы, Қаратау, Алакөл, Алматы, Үстірт, Барсакелмес мемлекеттік табиғи қорықтары, «Алтын Емел» мемлекеттік ұлттық табиғи парктері, Іле-Алатау, «Көлсай Көлдері», Жоңғар-Алатау, Шарын және Сайрам-Өгем, «Іле-Балқаш» мемлекеттік табиғи резерваты, сондай-ақ Алматы, Жамбыл, Түркістан, Қызылорда және Маңғыстау облыстары әкімдіктерінің жанындағы Табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармаларының орман мекемелері өрт қауіпсіздігі маусымын бақылауда.

 Досжан БАЛАБЕКҰЛЫ

Балқаш ауданы, Алматы облысы

(Суреттерді түсірген автор)
http://kazgazeta.kz/?p=84285

Әрине, орманның алғашқы жауы өрт қаупі. Еліміздың солтүстік жақтарында өрттің басталуына көбіне найзағайдың түсуі себепші  болса, ал оңтүстікте жағдайды ушықтыратын адамдардың өздері. Әсіресе қауіптің басым бөлігі қойшылардың кепкен шөптерді өртеуі кезінде бастау алады.

Алқаптағы шөптің бұл әдістен кейін жақсы өсе қоймайтындығы бұрыннан зерттеліп қойса да, әрі заң жүзінде тыйым салынғанына қарамастан кепкен шөпті өртеуді адамдар тоқтатар емес. Көп жағдайда кепкен шөптің жалыны орманға шауып, біраз жерді от шарпып үлгереді. Демалуға келген адамдар да өрттің алдын алғаны абзал. Себебі жерге түскен темекі қалдығы, сөндірілмеген алаудың кесірінен де орманға өрт қаупі бар. Қамысты өртейтін балықшылардың да, сол қамыстың ішіндегі өмір сүретін аққу, бірқазан, үйрек сияқты құстарға да қаншама зиянын тигізуде.

Бауыржан ТӨЛЕПБЕРГЕНОВ, «Қазәуеорманқорғау» РМҚК Алматы авиа бөлімінің басшысы:

— Қазіргі уақытта күн қызуының ең жоғарғы деңгейге жеткендіктен бізде бесінші сатыдағы өрт қаупі көрсеткіші тұр. Мұндай кезде өрт әртүрлі себептермен, тіпті, қауіпсіз дейтін аймақтардың өзінен байқалуы мүмкін. Әуе қауіпсіздік күзеті өрттің ошақ қасында жүргеніне талай уақыт болды. Біздің қолымызда тікұшақтар, ұшақтар бар, арнайы оқу-жаттығулардан өткен өрт десантшылары жұмыс істеуде. Күн сайын бақылау ұшақтары Іле Алатауы жоталарын, Іле өзені мен Балқашқа дейінгі ормандарды тексеріп отырады.

Досжан БАЛАБЕКҰЛЫ
http://kazgazeta.kz/?p=84230